خداوند تنها کسی است که رهبری وسوء رهبری را آفریده است، او آفریننده و ترتیب دهندۀ موجبات ایمان است که قلب را روشن می سازد، وبی ایمانی که منیّت را قوی می کند،
او راه هرکه را که بخواهد روشن می سازد، وهرکه را بخواهد گمراه می کند، اما خداوند به زور وبدون دلیل کسی را گمراه نمی کند، خداوند فقط کسی را گمراه می کند
که ارادۀ خود را برای انتخاب غلت بکار می برد، و از امکانات وجودیش در راه بی ایمانی استفاده می کند، درعین حال ایمان در انسان فطری، اصیل و بنیادی است،
وبی ایمانی بی اصل وتصادفی است.
این موضوع را خداوند درقرآن مجید به ما یاد آوری فرموده، که او ما را به این شیوه آفریده و تغییری در آفرینش خدا نیست.
خداوند نمی خواهد كه انسان مخلوقات ديگراورا اعم از انسان يا اشياء پرستش كند، پرستش حقيقىو واقعى مخصوص پروردگار است، وشامل اينست كه اورا باتمام وجود
اطاعت كنيم، وتسليم بى قيد وشرط اوباشيم. جزخداهيچ موجود ديگرشايستۀ پرستش وعبادت نيست.
.
درآيه هاى: ” ۱۲۶و ۱۲۷” ازسورۀ ” ۶” ( انعام )، خداوند فرموده: اين راه خداى توست كه مستقيم است، ما آيات خود را براى گروهى ازبندگان شايستۀ نيكوكار
كه بدان پند ميگيرند به خوبى روشن ساختيم، آنها را نزد خدا دارسلامت و منزل آسايش است و خدا دوستدار آنهاست براى آنكه نيكوكار بودند.
.
درتفسيرادبى وعرفانى آن گفته شده: راه راست بپا داشتن بندگى است با تحقيق درشناسائى حق، و راه شريعت است بسوى حقيّقت، گروهى كه بظاهر پيوسته
و از حقيّقت گُسسته، هرگز بمنزل حقيّقت نرسند، و گروهى كه ازشريعت دست بداشته وآنچه را نيست حقيّقت پنداشته نيزهرگز بمنزل حقيّقت نرسند،
چونكه شريعت خالى از حقيّقت حرمان است و حقيّقت خالى از شريعت هم گمراهى محض است ( امكان پذير نيست مگر تصورى بيش نباشد)،
وتا شريعت و حقيّقت دربنده جمع نشود، دارسلام ويرا جا ومنزل نشود و خداوند فرموده: آنان در دارسلام نزد خدا هستند وبهرحال باشند و بهر صفت كه روند
سلام قرين حال ايشان و رفيق روزگارشان است.(سلام بمعنى: صلح، امنيت و آرامش)
گفته شده در بهشت، به اوّل كه درشوند، نداى به سلامتى درآئيد ميشنوند وچون آرام گيرند، فرشتگان گويند:
سلام برشما كه صبر پيشۀ خود كرديد، پس از آن هر سخن شنوند بر سر آن سلام تحيّت شنوند، و از اين عزيزتر كه پيوسطه سلام حق به ايشان ميرسد
و دل و جان آنان به آن مينازد؟
.
ديده اى بايد پاك، ازغشوات عينيّت نجات يافته و از سرمۀ توحيد مددى تمام يافته تا نظارۀ آسرار صنايع ربوبيّت درعالم خلقت از وى درست آيد،
و اينستكه خداوند فرموده: حق اين نعمت را بشناسيد و به شكر آن قيام نمائيد وبا درويشان مواسات كنيد، تا نعمت بماند و درويش بياسايد و دوستى حق شما را حاصل شود.
.
ونیزدر آیات: “۱۶۵-۱۶۱” از سورۀ: “۶” ( انعام)، خداوند فرموده:
.
بگو: پروردگارم مرا به راه راست هدایت کرده است، دینی پا برجا و استوار، دین پاک ابراهیم که از مشرکان نبود. بگو نماز، مناسک حج، زندگی ومرگم
ازآن خداوندی است که پروردگار جهانیان است، شریکی ندارد وبه این مأمور شده ام ومن ازنخستین تسلیم شدگانم.
.
بگو: آیا پروردگاری غیر از خدا بجویم؟ او پروردگار همه چیز است، هیچ کس جز برای خود کاری انجام نمیدهد، وهیچ گناهکاری بارگناه دیگری را به دوش نمی گیرد
وسرانجام بازگشت شما بسوی پروردگارتان است، و شما را از آنچه اختلاف دارید با خبر خواهد کرد.
.
اوست که شما را در زمین جانشین قرار داد، و بعضی را نسبت به دیگران مرتبۀ بالا تر بخشیده ، تا شما را به آنچه مقرر کرده است بیازماید،
مسلماً پروردگار تو زود کیفر و آمرزندۀ مهربان است.
.
در این باره گفته شده: راه راست و پسنديده آنست كه بسوى حق ميشود و برحق گذر دارد و آن راه بر سه چيز ميتوان بريد و پيمود:
نخست علم، دوّم حال، سوّم عين. علم بى استاد درست نيايد، حال بى موافقت ( خواست و تصميم قطعى) راست نيايد، عين تنهائى است كه با علاقه نسازد!
پس درعلم تقواى بايد و درحال اميد و درعين، استقامت بايد باشد.
.
شيخ انصارى فرمود: هيچ كس اين راه نبُريد ( طى نكرد) تا سه چيز بهم نديد: از سلطۀ نفس رسته، دل با مولا بسته و سر به اطلاع حق آراسته.
پس بنام او كه وجود ما به عنايت اوست و سجود ما به هدايت او، بنام او كه صلاح ما به ولايت او و فلاح ما به رعايت او،
بنام او كه حيات ما به نعمت او، و نجات ما به رحمت اوست.
.
خداوندى كه بى او بسر نه، و از درگاه او گذر نه ! با احسان او عصيان را خطر نه، با عنايت او جنايت را اثر نيست ! برعاصيان و مفلسان از او رحيم تر نه …
ودر آیۀ: “۱۷۵” از سورۀ: “۴” ( نساء) خداوند فرماید:
اما همۀ آنهائی که به خدا ایمان آورند وبه او متوسل شوند، به زودی به عرصۀ رحمت وفضل خویش وارد خواهد کرد، ودر راهی راست به سوی خود هدایتشان میکند.
ودر آيۀ:” ۱۶” از سورۀ “۵” (مائده)، نیز خداوند چنين فرمايد: خداوند كسى را كه بر پى خشنودى او رود، براه سلامت رهبرى ميكند
و آنان را از تاريكيها بروشنى ميبرد و براه راست هدايت مينمايد.
.
پيرطريقت جوان گمراهى را پند داد و گفت: اى بيچاره تا كى ميروى با رداء مخالفت بر دوش، دير است تا اجل ترا ميخواند، يك بار با او نيوش،
اى عاشق بر شقاوت خويش، و برخود بفروخته مايۀ خويش! پيش از رسيدن ازرائيل يك روز بيدار شو و پيش از هول مرگ يك لحظه هشيار گرد!
خواجه عبدالله انصاری
.
بهرحال ما براى برخوردارى ازخوشبختى حقيقى، حتى دراين دنيا نيز به اطاعت و پرستش اونياز داريم، با وجود اینکه نعمتهاى دنياى ديگر با ارزش تر است.
توجّه داشته باشیم که اگركسى بخواهد امواج راديوئى را دريافت كند، بايد از دستگاه گيرندۀ راديوئى استفاده كند. اگربخواهيم يك مكالمۀ تلفنى داشته باشيم،
بايد گوشى تلفن رابرداريم، اگرحتى بخواهيم يك “باد بادك” را به هوا بفرستيم، بايد آنرا باشرايط درست درمسيرهواى آزاد قرار دهيم،
بهمين ترتيب اگربخواهيم با او يك تماس حقيقى وچاره سازداشته باشيم، و ازقدرتهاى نامحدود او، تاحد محدود خود بهره مند شويم، بايد باحفظ شرايط بندگى و “تقوا”،
كه چگونگى آنرا خداوند دركتابهاى آسمانى مخصوصاً “قرآن مجيد” به وضوح شرح داده، ذهن و جسم خود را پاك نموده، ودستورات خداوند را درزندگى روزمره
عملاً بكار ببنديم، تا آمادۀ برقرارى اين تماس معجزه آميزباشيم، وازهرچه ترس وغم ومحنت رها وآزاد شده، با رهائى ازهربند، فقط وفقط بندۀ تسليم او باشيم.
آنوقت است كه حقیقتاً اورا لمس كرده، و خداوند براى ماحالت واقعى و ملموس خواهد يافت.
او برای یادآوری، آموزش و تحکیم ایمان ما، کتابهای آسمانی وپیامبران را فرستاده است، اینها بخشی از رهبری خداوند است،
وقتی انسان آرزوی هدایت ( پیروی از این رهبری را ) داشته باشد، آن را بخواهد و بر آن استوار بماند، از رهبری خداوند روز برور بیشتر برخوردار می شود.
.
کسی که بخوبی رهبری شده باشد، حقیقت را میداند، بحقیقت احترام می گذارد، و حقیقت را می پذیرد، او مرگ را به عمل کرد بی حقیقتی، که عدم عدالت وعناد است،
ترجیح می دهد، حتی اگر علاقه، قدرت وپشتیبانی لازم برای مخالفت با حقیقت را داشته باشد، این کار را نخواهد کرد،
او فقط حقیقت می گوید، به حقیقت گوش می دهد، باحقیقت زندگی می کند، و برای اجرای حقیقت می میرد. این است شخصی که خوب رهبری شده است،
و به این ترتیب او وسیله ای می شود برای رستگاری انسان های دیگر …
.
خداوند کریم بنده نواز، همه را براه هدایت می خواند، اما اگر گروهی دانسته در راه پیروی نفس اماره پیش روی کردند و چشم و گوش بروی حقایق بستند،
ناچار خود را ازدست یابی به گوهر هدایت محروم کرده اند. چنانکه خداوند در آیۀ:…” ۴۳” از سورۀ:”۲۵” ( فرقان) فرموده:
آیا دیدی کسی که هوای نفسش را به عنوان معبود برگزید؟ آیا میتوانی حافظ و نگهبان او باشی؟ امید که با توبه و بازگشت بدرگاه باریتعالی
بتوانیم از نعمت هدایت برخوردار شویم. و خداوند در پنج آیه اول سورۀ بقره فرموده: که این قرآن بدون هیچ شک راهنمای اهل تقواست.و سپس خصایل اهل تقوا را
شرح داده است …
اگر کسی مشتاق هدایت باشد، باید خود را در خط تقوا بیفکند، و این مسئله با خواست و انتخاب شخص صورت می گیرد.
کار دین به اجبار نیست، خداوند راه هدایت و ظلات را بر همه روشن کرده است، و البته ممکن است شخصی اکنون در راه هدایت نباشد ولی به دلایلی
سر انجام با توبه و بازگشت خود را در این مسیر قرار دهد، و دربارۀ دیگران ما نباید قضاوت کنیم …
.
و درآيۀ: “۱۷۳” از سورۀ: “۴” (نساء)، فرموده: اما كسانيكه ايمان آوردند و كار نيك كردند، خداوند پاداش آنها را خواهد داد و ازعطاء خود برآنان بيفزايد،
و آنها كه ابا كردند و گردن كشيدند، ايشان را عذاب دردناكى خواهد بود و جز خداوند كسى را كارساز و ياور نخواهند يافت.
و درآيات بعد آمده: اى مردم حجتى از سوى خداوند بشما آمد و فرو فرستاديم بسوى شما روشنائى پيدا.
اما كسانى كه ايمان آوردند و دست توكل و پناه در خداوند زدند، آنان در رحمت و بخشايش حّق داخل و بسوى راه راست رهبرى خواهند شد.
.
در تفسير ادبى و عرفانى آن گفته شده: جلال احدّيت برنقطۀ بشريّت منّت مينهد كه شما را دو چراغ افروختيم، يكى در دل و يكى در پيش، آنچه در پيش است،
احكام الهى است، كه عين برهان است و آنچه در دل است چراغ ايمان است و نور تابان، خُنك مرآن بنده اى كه ميان اين دو چراغ روان است،
عزيز تر از او كسى است كه نور اعظم دردلش تابان است، و ديده ورى دوست ديدۀ دل او را عيان است و يك نفس با دوست به دو گيتى ارزان است،
يك د يدار ازدوست به صد هزار جان رايگان است.
.
قهر و کیفر
چگونه خداوند صاحب فضل و رحمت، بندگانش را به قهر و کیفر می گیرد؟
پاسخ: اقیانوس، آب فراوانی دارد اما اگر شما بطری در بسته ای را در آن بیندازید، قطره ای از آب، داخل بطری نمی شود. مشکل از آب است یا بطری؟!
انسان هایی هستند که تمام راه های هدایت را به روی خود بسته اند؛ راه فکر و تعقل، راه عبرت و اندیشه، راه شنیدن حق و اطاعت از آن،
راه ارشاد و هدایت و پندپذیری، راه کمک به دیگران و …
این انسان ها، از خود جمادی ساخته اند که به قول قرآن، آن ها سنگ، و سخت تر از سنگ هستند:
(ثم قست قلوبکم من بعد ذلک کالحجارة او اشد قسوة) بقره/47
محروم شدن این گروه از فضل الهی، به خاطر بسته بودن خودشان است نه به خاطر کم بودن فضل و رحمت الهی.
.
فَقَدْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنْبَؤا مَا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِءون.
آنگاه که حق بسراغشان آمد، انکارش کردند. پس بزودی خبر چیزهائی که بمسخره گرفتند برایشان خواهد آمد.
( سورۀ انعام/ آیۀ 5)
در روی زمین نشانه هایی برای اهل یقین است . 20 …
و در جان خودتان نیز نشانه هایی ست چرا بیدار نمیشوید 21 … سوره ذاریات …
بدرستی که خدا راستگوی والا مقام است.
.
يا رب زره راست نشانى خواهم
از بادۀ آب و خاك جامى خواهم
از نعمت خود چو بهره مندم كردى
در ُشكر گزاريت زبانى خواهم …
خواجه عبدالله انصاری
.
و الحمـــــــــــــدُلله رب العالمــــــــــين .
آخرین دیدگاه‌ها